1/47 (2021)


Bożena Matyjas - Wizja dziecka i dzieciństwa w ujęciu pedagogiki personalistycznej

W artykule przedstawiono wizję dziecka i dzieciństwa w ujęciu pedagogiki współczesnej, a także w oparciu o refleksję filozoficzno-antropologiczną i ontologiczną pedagogiki personalistycznej. Jej podstawę stanowi teoria bytu osobowego (filozoficzna teoria człowieka); w centrum zainteresowań pedagogiki personalistycznej jest zatem osoba/człowiek/dziecko ujmowane jako wartość, której przypisana jest godność, autonomia, niepowtarzalność, integralność, prawa. Koncepcja ta buduje całościową (kompletną) wizję dziecka jako osoby ludzkiej. Dziecko, jego dzieciństwo ujmowane jest jako podmiot/współtwórca własnego rozwoju, wzrastania, doskonalenia się w „człowieczeństwie”, z uwzględnieniem dobra własnego oraz wspólnego/społecznego. W procesie wychowania dziecka kluczową rolę przypisuje się rodzinie jako naturalnemu środowisku jego życia. Pedagogikę personalistyczną potraktowano w niniejszym artykule jako ważny paradygmat badań dziecka i dzieciństwa.

The Image of Child and Childhood in Personalistic Pedagogy

The article discusses the image of child and childhood in the contemporary pedagogy, based on philosophical, anthropological and ontological views of personalistic pedagogy. The personalistic pedagogy is grounded in the theory of human being (philosophical anthropology, philosophy of the human person). The person/man/child, understood as a value with such attributes as dignity, autonomy, uniqueness, integrity and rights, is a focus of attention for personalistic pedagogy. In terms of personalistic pedagogy, the child is perceived as the whole (complete) human person. The child, along with his/her childhood, is recognised as a subject/co-creator of self-development, growing up, continuous development of human nature, including both one’s own well-being and the common/public weal. Family as a natural living environment, plays a key role in the process of child-rearing. The article considers personalistic pedagogy as an important paradigm of research into the child and childhood.

Pobier plik PDF.

Słowa kluczowe:

dziecko, child, pedagogika personalistyczna, personalistic pedagogy, personalizm chrześcijański, Christian personalism, childhood, dzieciństwo